Հայկական, Հունական, Վրացական և Արաբական ավանդություններ

Հայկական ավանդությունը

Ստեղծվել է դեռեւս վաղնջական ժամանակներում եւ առավել համապարփակ մեզ հասել Մովսես Խորենացու գրառմամբ: Ավանդության առանձին դրվագներ հիշատակվում են միջնադարի հայ մատենագիրների երկերում, որոնք 18-րդ դարում ի մի բերվեցին հայ նոր պատմագրության հայր Միքայել Չամչյանցի «Հայոց պատմության» էջերում:

Ավանդության մեջ որոշակիորեն կարելի է առանձնացնել երկու շերտ: Առաջին՝ հնագույն շերտը, ստեղծվել եւ գոյություն է ունեցել նախաքրիստոնեական ժամանակներում: Հնավանդ զրույցի համաձայն, հայերը սերվել են աստվածազուն Հայկ նահապետից, որն առաջին եւ արարչագործ Աստվածների հսկա որդիներից էր: Ահա թե ինչպես է ներկայացվում հայոց նախնու ծագումը Մովսես Խորենացու գլխավոր սկզբնաղբյուրներից մեկի՝ Մար Աբաս Կատինայի մատյանի սկզբում. «Աստվածներից առաջիններն ահեղ էին եւ երեւելի, եւ աշխարհի մեծամեծ բարիքների պատճառ, աշխարհի ու բազմամարդության սկիզբ: Սրանցից առաջ եկավ հսկաների սերունդը… Սրանցից մեկն էր եւ Հապետոսթյան Հայկը»… Ակնհայտ է, որ խոսքը Հայ Աստվածների ու Ընտրյալ Մարդկանց «տված» սերնդի մասին է՝ Կիսաստվածների՝ Մարդ-Աստվածների՝ Հայ Տեսակի:

Քրիստոնեական ժամանակաշրջանում հայկական ավանդությունը ենթարկվում է ոչնչացման, իսկ որոշ դեպքերում նաեւ ձեւափոխության՝ հարմարեցվելով Բիբլիա-Աստվածաշնչի պատկերացումներին, որոնց համաձայն՝ համաշխարհային ջրհեղեղից հետո ամբողջ մարդկությունը սկզբնավորվեց Նոյի երեք որդիներից (Հաբեթից, Քամից եւ Սեմից): Ավանդության նորացված, քրիստոնեացված տարբերակի համաձայն՝ Հայկ նահապետը համարվում է Հաբեթի ժառանգներից Թորգոմ նահապետի որդին. այդտեղից էլ՝ միջնադարյան գրավոր աղբյուրներում Հայաստանին տրված «Թորգոմա տուն» եւ հայերին տրված «թորգոմյան ազգ» անվանումները (Աստվածաշնչի Թորգոմ նահապետը համարվում է Հայաստանի հնագույն պետական կազմավորումներից մեկի՝ Եփրատի ավազանում գտնված Թեգարամա-Թոգարմայի անվանադիր նախնին. այդ պետական կազմավորման մասին վաղագույն տեղեկությունները վերաբերում են Ք.ա. 20-18-րդ դարերին):

Այրում

1. Ի՞նչ  է այրումը: Ինչո՞վ է ուղեկցվում  այն:
Այրումը քիմիական ռեակցիա է, որը ուղեկցվում է ջերմության և լույսի անջատումով:
Այրման համար նույն տեղում և նույն պահին պետք է լինեն՝
այրվող նյութ
օդ (թթվածին)
կայծ կամ կրակ

Այրվող նյութեր հանդիպում են ամենուր և դրանք կարող են լինել գազային, հեղուկ կամ պինդ վիճակում (օրինակ՝ գազ, բենզին, փայտ): Այրումը կարող է ընթանալ դանդաղ կամ պայթյունի ձևով: Այրման ժամանակ ջերմություն է անջատվում և ջերմաստիճանը կարող է հասնել մինչև 1000-12000 C:

Այրումն ուղեկցվում է նյութական արժեքների ոչնչացումով և մարդկանց կյանքի ու առողջության համար վտանգ է առաջացնում:

Հայաստանի պատմավարչական բաժանումը

Հայաստանի 15 խոշոր քաղաքները.

Homework

Ex. 1

Թիվը գտնել նրա մասով

175. Բասկետբոլիստը խաղի ընթացքում վաստակել է 36 միավոր, որ թիմի վաստակած միավորների 2/5 -ն է։ Քանի՞ միավոր է վաստակել թիմը։
Լուծում՝
1. 36/1:2/5=18/1×5/1=90/1

176. Աշխատանքի երկրորդ օրը խառատը մշակել է առաջին օրը մշակած մանրակների քանակի 8/15 -ը։ Ընդամենը քանի՞ մանրակ է մշակել խառատը այդ երկու օրում, եթե երկրորդ օրը նա մշակել է 64 մանրակ։
Լուծում՝
1. 64/1:8/15=64/1×15/8=960/8=120
2. 120+64=184

Կոմիտաս. Պատրանք

Հոգիս թիթեռ
Մի վայր, մի վեր
Հույս ծովերով թևելով՝
Հոգիս մի բեռ
Անմայր, անսեր,
Լույս հովերով հևելով․․․։

Կոմիտաս. Աշուն օր

Սևուկ ամպեր վար եկան
Օրան, օրան,
Սարի վրա շար եկան։
Ծագեց առավոտ
Պաղեց, սառավ օդ։

Моя школа

Моя школа очень большая, красивая и необычная. В моей школе хорошие учителя и хорошие классные комнаты. Большой и красивый концертный зал. В моей школе очень большой сад.

Միացման և քայքայման ռեակցիաներ

1. Ո՞ր քիմիական ռեակցիաներն են անվանվում քայքայման:
Քայքայման են կոչվում այն ռեակցիաները, որոնց ժամանակ 1 բարդ նյութը քայքայվում է և առաջանում է երկու կամ մի քանի պարզ նյութեր:

2. Ո՞ր քիմիական ռեակցիաներն են անվանվում միացման:
Միացման են կոչվում այն ռեակցիաները, որոնց ժամանակ 2 պարզ կամ բարդ նյութեր միանալով առաջացնում են 1 բարդ նյութ:

3. Էլեկտրական հոսանքի ազդեցությամբ ջուրը տրոհվում է ջրածնի և  թթվածնի: Ի՞նչ քիմիական ռեակցիա է տեղի ունենում:
Տեղի է ունենում Քայքայման քիմիական ռեակցիան։

Grammar. Homework

Ex. 1

Questions about the army

Do you want to become a soldier?
Yes, I want to become a soldier, serve in Artsakh.

Is being a soldier compulsory in your country?
In my opinion, every Armenian boy should serve the Homeland and become a soldier.

Would you volunteer to become a soldier?
I would like to serve in Armenia. But as a volunteer I do not know.

Old shoemaker about the next day’s work

The old shoemaker always had a lot to do. One evening he decided to cut the soles of the next day’s shoes out of leather and just go to bed. He put them on the table and slept, and in the morning he saw ready-made shoes on the table. The same thing happened the next day and the same the next day. But the shoes were ready only when, before going to bed in the evening, the master laid the eggs and prepared the pieces for the next day. If there were no eggs, there would be no shoes. The shoemaker became very interested in how this happens. And one night, as usual, he prepared the eggs and went into hiding, and when the clock struck midnight, from some unknown place, little dwarfs appeared on the table and quickly began to sew new shoes from the prepared pieces. When the shoemaker’s student arrived the next morning, he wondered when the master had managed to sew that many wonderful shoes. And then the master said to him:The whole secret is in the preparations. Do it today, գործ tomorrow your business will move much more successfully and faster.

Translation from here: